„Gimnazjum jako przestrzeń wychowania integralnego” – pod takim hasłem 16 kwietnia odbyło się III Międzynarodowe Lądzkie Sympozjum Pedagogiczne. Organizatorami sympozjum były: Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego w Lądzie oraz Wydział Nauk Pedagogicznych UKSW w Warszawie. Patronat nad tym wydarzeniem objęli: ks. Inspektor Marek Chmielewski prowincjał salezjańskiej Inspektorii Pilskiej, Towarzystwo Naukowe św. Franciszka Salezego oraz Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży.
Sympozjum otworzył Rektor WSD TS ks. dr hab. Mariusz Chamarczuk. Powiedział on: „witając wszystkich bardzo serdecznie, zarówno dzisiejszych prelegentów, dyrektorów i nauczycieli gimnazjów, księży, alumnów, studentów, jak i wychowawców ośrodków wychowawczych, pozwolę sobie imiennie przywitać: Panią prof. Annę Fidelus, składając gratulacje z okazji objęcia stanowiska prorektora UKSW, następnie ks. prof. Stanisława Chrobaka z Wydziału Nauk Pedagogicznych UKSW. Witam przedstawicieli władz WSKM w Koninie: Pana dra Dariusza Wesołowskiego – prorektora tej uczelni, Panią dr Małgorzatę Franaszek – dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych oraz Panią kanclerz mgr Elżbietę Siudaj-Pogodską. Szanowni Państwo, proponując temat refleksji dotyczący roli gimnazjum w procesie wychowania i kształcenia, chcemy stworzyć przestrzeń dyskusji, poszukiwań, stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi, dbając w ten sposób o szeroko pojęty rozwój młodych ludzi, którzy są naszą nadzieją, przyszłością i ogniwem łączącym pokolenia.”
Słowa powitania w imieniu Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie skierowała prof. Anna Fidelus, wyrażając radość z podjęcia tak aktualnego, budzącego emocje, ale mimo wszystko mało obecnego w dyskursie tematu.
Sympozjum składało się z czterech sesji: teoretycznej, teoretyczno-praktycznej, praktycznej oraz prezentacji. Sesję I moderował ks. dr hab. Mariusz Chamarczuk.
W tej części wystąpili: ks. prof. UKSW dr hab. Stanisław Chrobak z Wydziału Nauk Pedagogicznych UKSW w Warszawie, który przedstawił wykład pt.: „Kultura szkoły katolickiej u podstaw wychowania integralnego”, a następnie prof. UKSW dr hab. Anna Fidelus, która mówiła o „Zagrożeniach młodzieży w środowisku gimnazjalnym”, wskazując oczywiście również aspekty pozytywne i propozycje rozwiązań.
Po przerwie kawowej nastąpiła dyskusja panelowa, jako że z powodów zdrowotnych nie dojechał prof. Jacek Kurzępa. Można było uzupełnić i dopowiedzieć niektóre kwestie, które słabiej wybrzmiały w referatach. Na przykład prof. Fidelus zwróciła uwagę, że agresja, która u młodych ludzi jest widoczna w okresie gimnazjalnym, tak naprawdę musi być zdiagnozowana i powstrzymana do 10 roku życia. Z kolei ks. prof. Chrobak rozwinął wątek dotyczący integralnego spojrzenia na młodego człowieka w szkole katolickiej.
Po obiedzie i przechadzce nadszedł czas na część teoretyczno-praktyczną, której moderatorem był ks. prof. Stanisław Chrobak. Sesję tę wypełniły dwa referaty. Najpierw dr Aneta Rayzacher-Majewska, reprezentująca Wydział Teologiczny UKSW, poruszyła temat „Wspomagającej roli projektów edukacyjnych w integralnym wychowaniu gimnazjalistów”. Kolejnym był prelegent, który do Lądu przyjechał ze Szwecji. Ks. mgr Paweł Drążyk przedstawił referat: „Gimnazjum w systemie oświaty w Szwecji”. Również ta sesja została uzupełniona – tym razem pytaniami do prelegenta. Głosy w dyskusji należały m.in. do dr Anny Szałek z UAM, ks. Mariusza Chamarczuka – wieloletniego dyrektora Polskiej Misji Katolickiej w Szwecji oraz ks. Mariusza Słomińskiego, doświadczonego pedagoga resocjalizacji.
Trzecią sesję, praktyczną, moderował ks. mgr Tomasz Kościelny, prorektor lądzkiego seminarium. Jako pierwszy w tej części wystąpił ks. mgr Stefan Makuracki, wieloletni dyrektor szkół, Delegat Inspektora ds. Szkół i Ośrodków Wychowawczych, przedkładając temat: „Gimnazjum w ujęciu salezjańskim – walory systemu prewencyjnego J. Bosko”. Swoim doświadczeniem podzieliła się z uczestnikami także mgr Dorota Kulczewska: „Jak się sprawdziła szkoła gimnazjalna po 15 latach? – spojrzenie samorządowca”. Ta sesja zakończyła się dyskusją kierowaną z udziałem m.in. rodziców: „Czy gimnazjum to dobry pomysł?”. Dyskusję poprowadził ks. Tomasz Kościelny jako nie tylko wykładowca pedagogiki, ale i były dyrektor gimnazjum. Podejmowano w niej różne wątki, co pokazało, z jak obszernym zagadnieniem mamy do czynienia. W dyskusji głos zabrali m.in. pani kanclerz WSKM, pani Maria Żarnecka – dyrektor gimnazjum ze Słupcy, ks. Dariusz Husak – doktorant UKSW, a także mgr Renata Dębowska z MOW Trzciniec.
Po przerwie kawowej nastąpiła IV sesja – a w niej czas na prezentacje.
Ks. mgr Jacek Zdzieborski, wykładowca pedagogiki w lądzkim seminarium, zaprezentował „Tematykę prac dyplomowych lądzkich absolwentów pedagogiki UKSW w latach 2015/2016”. Nie poprzestając na bogatej palecie zainteresowań badawczych lądzkich studentów, każdą z prac opatrzył obszernym, fachowym komentarzem.
Wniosek, jaki nasuwa się po zakończonym sympozjum, każe na nowo spojrzeć pedagogom na szkoły gimnazjalne i odpowiadający im wiek rozwoju młodzieży. Okazuje się, że gimnazjum jest instytucją, którą przy odpowiednim przemodelowaniu można umiejętnie wykorzystać dla dobra kształcenia przyszłych pokoleń, nie pomijając aspektów wychowawczych. To oczywiście rozległy temat, który wart jest dalszych dyskusji, a także proponowania konkretnych rozwiązań tak, aby gimnazja rzeczywiście stały się przestrzenią integralnego rozwoju młodego człowieka. W tej kwestii doświadczenie salezjańskie okazuje się niezwykle pomocne i cenne.
ks. Tomasz Koscielny SDB
ko. Jarosław Kluczyński SDB
